Molla Nasraddinna ämälje

Molla Nasraddin hämmaše ģam ejxhi ıxha. Gejdni insanaaršee mana aldamıš haʼas ıkkıjkın, amma äxï deš. Amma sa jäqqej mana aldamıš ıxhana.

    Sa jiğılj žavan gadebišee Molla Nasraddinna ämälje qöqäs sa bahna tʼabal haaʼa vuxha. Ikkıjkınijn ämälje žuni xıljelje qööqäs. Bazarni jiğılj Molla Nasraddin ämäljekva kar ališšes bazarejqa üqqä ejxhi. Šeni gadebišee ina busamıš haʼa. Bazarejqa hirxhır Molla Nasraddinee lazımın kar-mar ališšı ämäljelqa alidxhı xulabbı jïqʼalqa adqı ämälje hootʼal sakʼı xaaqa älhäänģä, gadjebišdi sanģvee ejhen:

“Hanbaz, zı Molla Nasraddinik qijna aaqʼır manģuni ämäljeni kalljejlje salban qakkjavhu jizdi vukʼljelqa qaljebčes. Ğu ekʼra qarı ämälje haʼavku čʼalagaqa hoora. Molla Nasraddinikana iš zıžab ģavžesda.”

    Gadjebišda sa gozet haʼa iljojzar šenasa ekʼra Molla Nasraddinni qijna arqʼır javašba ämäljeni kalljejlje salban ģakkebču žuni vukʼljelqa qaljebačči gojnje xhinnje hanbazılqa him haaʼa. Hambazee ämälje haʼavku čʼalagaqa ičʼujnģä qʼörʼesdi hanbazee ģel adqı cʼıcʼexhe gijğal. Molla Nasraddinee “čoh-čoh” ejhe salban cʼıcʼaʼa, ämälje qidjaäna, jïqʼalqa sakʼı iljakka salbanej ämäljeni avazej sa gadevor. 

“Jaa Ghiniš, hajin hižonje zakʼlje ģeženva.” ivho. 

    Gadejkje qijghan:

“Xıdıl, ğu häššunje, jizda ämälje njavxha?”

    Gadee ejhen:

“Žan dajij, kʼırı hilje, zı dakkina-jedina sa dix vorna. Zaqad xädda njahäqʼın išbı ıxha. Dakkiqa-jediqa kʼırı gjaqqı deš, manbišdi aqʼvjejqa sakʼı, ejhen haʼu deš. Manbišee zakje ämälje qivxheževa Ghinišikje diljag hedqı. Ämälje qivxhajka, vukku bazarej massa hivo. Ärajlje xäbba vaxt abkʼınijlje qijğa, dakkina-jedina zalqa jazux abı, Allahılqa jalvarmıš vuxha, hajna, mer zı insanni sifatejqa qarı. Häšde vakʼlje acʼa, dajij, zı jiğni ixtijarej vorna, ıkkanxhe ģajke jizdi dakkisqa-jedisqa älhääs, dekkanxhe, vas ıkkanan heʼe.”

    Molla Nasraddinee ejhen:

“Žan xıdıl, vakje ämälje qivxhajnģä zı alivšu. Xäbba išljemiš havʼu. Xev jïqʼda alidxhına, gjootana vaxtıb vuxhana. Manbı bağıš heʼe. Hoora, uğurxhen, ģijnijlje qijğa dakkiqa-jediqa jugda kʼırı gjaqqe, aqʼvejqa simijkʼal, ivhojn heʼe.”

    Gade sağol ivho ekʼra-ekʼra čʼalagani hanbazasqa ajkʼan. Molla Nasraddinır kor-pašmanra žuni xaaqa ajkʼan. Ärajlje sa ülžum vaxtan ajkʼan. Gadebišee šena ämälje massa hivljes bazarejqa vukkekka. Mani jiğılj Molla Nasraddinır ämälje alivšes bazarejqa arajlje. Gadebišikʼlje ina ģaže, ämälje sa pajejk ajbtʼul tamaša vooxhi. Molla Nasraddin ämäljer massa hiljeni žigjejqa qarı iljakka šena žuna ämälje bazarej sa pajejk abtʼul iljobzur vob, amma mugljej insan dešor. Ämäljesqa djoljes qixha ejhen:

“Ej, xılijn kʼırıbınana, mer dakkini-jedini aqʼvejqanje savkʼı meb manbišee Ghinišilqa jalvarmıš vuxha vakje ämälje qavʼu. Ini zarbas zı aldamıšxhes deš, ğu alivšes deš.”

    Mebna ämälje alivšu ajkʼan. Molla Nasraddin arkʼınijka gadebiše’ šena ämälje massa hivo avajkʼan.

Jiqbišin foljklor